Een vechtershart met cholesterol, zonder vergoeding

Pic: BNN

De Intellectuele Eigendom is een rechtsgebied als een immer stromende rivier door onbekende wouden: grote delen zijn breed en saai, en dan plotseling verschijnt er een stroomversnelling, een leuk poeltje, of is er een waterval. In deze blog een klein overzicht van recente jurisprudentie, zo blijven we allemaal op de hoogte.

Handelsnaam: Vechtershart of Fightersheart.

Om te beginnen een interessante ruzie over een handelsnaam. Een organisator van kickboks-evenementen gebruikt voor zijn wedstrijden de naam ‘Fightersheart’. Zijn gelijknamige onderneming staat vanaf oktober 2014 ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. De naam lijkt ‘geïnspireerd’ door een documentaire en een televisieserie van Maaik Krijgsman onder de naam ‘Vechtershart’. De televisieserie is geproduceerd door Endemol, dat ‘Vechtershart’ in april 2014 heeft geregistreerd als merk voor de gehele Benelux.

Uit het vonnis blijkt dat de eiser (de organisator) zich tot de kantonrechter heeft gewend, omdat hij vindt dat Endemol niet aan het handelsverkeer mag deelnemen onder de naam ‘Vechtershart’. Endemol voert deels een formeel verweer (‘de kantonrechter is niet bevoegd’) en deels een materieel verweer.

De kantonrechter maakt er niet veel woorden aan vuil. Bevoegdheid in kort geding wordt aangenomen en het materiële verweer van Endemol slaagt: het hebben van een merkregistratie betekent nog niet dat er sprake is van gebruik van een handelsnaam (Endemol voert geen onderneming onder die naam, en gebruikt de naam niet in het economisch verkeer). De vraag is natuurlijk wat Endemol dan wèl van plan was of is met het merk, maar dat komt hier niet ter sprake. (Zie kantonrechter Amsterdam 10 februari 2016, LINK)

(Maar wat zou er gebeuren als Endemol de serie als pay-per-view gaat aanbieden, op een eigen ‘Vechtershart’-website? Of Vechtershart-bokshandschoenen gaat verkopen? Wat te denken van de BNN-website over Vechtershart?)

Octrooirecht: de uitvindersgedachte.

Het Europees octrooirecht staat aan de vooravond van een dramatische verandering, door de invoering van een eenvormig Gemeenschapsrecht. Het strekt te ver om daar in dit korte blog-bestek op in te gaan, maar kort samengevat: er komt een einde aan de huidige praktijk waarbij ieder land zijn eigen octrooirechtspraak heeft en een octrooi-houder separate rechtszaken moet voeren in alle landen van de Europese Unie. Men leze HIER voor meer informatie, of op de website van de European Patent Organisation.

Maar ook al zal alles anders worden, in de Nederlandse praktijk valt de Haagse rechter in een recente uitspraak nog gauw terug op een ‘gouwe ouwe’ van de Hoge Raad: de beschermingsomvang van een octrooi moet worden vastgesteld aan de hand van de achter de woorden van de conclusies liggende uitvindingsgedachte.

Het hof  ‘s-Gravenhage sprak zich op 16 februari 2016 uit over rosuvastatinezink. Boeiende materie, maar kort samengevat: een middel tegen cholesterol. In r.o. 5.3 klinkt het hof als een echo uit een ver verleden, waar het spook van de ‘uitvindingsgedachte’ nog immer rondwaart: “Bij het achterhalen van de uitvindingsgedachte gaat het om de vaststelling van hetgeen het octrooi toevoegt aan de stand van de techniek en is het perspectief van de gemiddelde vakman en diens kennis van de stand van de techniek op de prioriteitsdatum richtinggevend (vgl. HR in Medinol / Abbott, r.o. 3.5.2). Daarnaast vormen de beschrijving en de tekeningen een belangrijke bron voor het achterhalen van de uitvindingsgedachte (vgl. HR in Medinol / Abbott, r.o. 3.4.2 hiervoor geciteerd). Niet in geschil is dat de gemiddelde vakman in dit geval een organisch chemicus is die zich bezig houdt met de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen en die in elk geval een basiskennis heeft van de werking van de op de markt zijnde geneesmiddelen zoals rosuvastatine.” Verder is het een gewone octrooizaak, maar deze gouden kraker wilde ik graag met u, geachte lezer, delen.

Auteursrecht: tatoeages en kabelgeld.

Voor wie het gemist heeft, een curieuze auteursrechtzaak in Amerika: een claim over tatoeages. Van het Amerikaanse basketbal-computerspel NBA 2K, werden in 2014 en 2015 ruim 13 miljoen exemplaren verkocht. De producent, Take-Two Software, heeft vergoedingsafspraken gemaakt met de in het spel voorkomende basketballers en met de betreffende basketbal-bond, de NBA. Maar helaas voor Take-Two Software, blijkt het bedrijf Solid Oak Sketches in 2012 de auteursrechten op spelerstatoeages gekocht te hebben van de tattooartiesten. In het spel komen de tatoeages nadrukkelijk in beeld, zodat Solid Oak stelt dat er sprake is van auteursrechtinbreuk en er een vergoeding moet worden betaald. Merkwaardig dat hier een rechtszaak over komt, en had Solid Oak zich niet wat eerder kunnen melden? Of vroeg Solid Oak misschien teveel geld?

Tot slot van dit mini-overzicht, een nieuw treurig hoofdstukje in de Kabeloorlog. Een drietal auteursrechtorganisaties (de collectief beheer organisaties Vevam, Lira en Norma, samen: ‘de CBO’s’) hebben weer een rechtszaak verloren bij de voorzieningenrechter in Amsterdam, zo meldt de Dutch Directors Guild (de ‘DDG’).Verenigd onder de noemer ‘PAM’ (Platform Audiovisuele Makers) probeerden de auteursrechtorganisaties in kort geding de kabelexploitanten te dwingen om te betalen wat ruim een jaar geleden is toegezegd.

Uit het bericht van de DDG blijkt dat de kabelexploitanten begin 2015 met een slag om de arm hebben afgesproken met de CBO’s om vergoedingen te gaan betalen voor doorgifte van auteursrechtelijk beschermde films en televisieprogramma’s. Na die toezegging is er nog verder tussen de partijen onderhandeld, met in ieder geval blijkbaar niet als resultaat dat er betaald werd.

In de meest recente aflevering van dit drama (of is het een klucht?) bij de voorzieningenrechter, blijkt dat de kabelexploitanten hun toezegging een jaar later hebben herhaald, zij het onder voorbehoud en met de mogelijkheid het betaalde tezijnertijd weer terug te kunnen en/of zullen vorderen. De voorzieningenrechter heeft daarop alle vorderingen van PAM afgewezen.

In een curieus stukje ‘damage control’ danwel ‘wishful thinking’, wordt de verpletterende nederlaag van PAM door de DDG gevierd als een overwinning: “De rechter oordeelde dat de vordering tot betaling door deze betalingstoezegging niet hoeft te worden toegewezen. Daarnaast oordeelde de rechter dat het RODAP niet kan worden verboden om zich rechten voor te behouden ten aanzien van punten waar partijen het niet over eens zijn. (…) De filmmakers en hun belangenorganisaties juichen dit oordeel toe en vertrouwen erop dat hiermee de betalingen nu weer op gang kunnen komen en dat constructief overlegd zal gaan worden over de verdere uitvoering van de gemaakte afspraken.”

De verzamelde kabelexploitanten laten via hun eigen vereniging RODAP weten dat ze best willen betalen, maar “de enige reden dat de makers nog niet de afgesproken vergoedingen over de 2de helft van 2015 hebben ontvangen is het feit dat PAM geen facturen heeft gestuurd”. Zou het werkelijk? Zouden de auteursrechtorganisaties het zo druk hebben met rechtszaken dat ze aan hun kernactiviteit niet meer toekomen, te weten geld innen voor de aangesloten kunstenaars? Het klinkt onaannemelijk…

Enfin, zoals ik boven al schreef: de Intellectuele Eigendom is een rechtsgebied als een immer stromende rivier door onbekende wouden.

(vragen, opmerkingen? Mail: erik.devos@kracht-advocatuur.com)